Preview artikel 'Hoe we omgaan met stress, is belangrijker dan stress op zich'

Door: Prof. dr. Elke Van Hoof

Tips om stress de baas te blijven 

1. Plan bewust herstelmomenten in 
Net zoals je een vergadering of een afspraak bij de tandarts in je agenda zet, is het ook verstandig om je herstelmomenten in te plannen. Een wandeling in het groen, een telefoontje met een vriend of vriendin of een ander moment voor jezelf: maak bewust tijd voor datgene wat jou helpt om tot rust te komen en plan deze afspraak ook echt in. Reserveer zeker drie of vier van dit soort momenten tijdens de werkweek. Vergeet niet om ook in het weekend hersteltijd in te plannen. 
 
2. Beweeg 
Beweging is de beste manier om je hersenen in topvorm te houden. Ideaal is minstens 30 minuten per dag bewegen met een matige intensiteit. Dat hoeft geen topsport te zijn: wandelen, fietsen, in de tuin werken en verstoppertje spelen met je kinderen tellen ook mee. Leg de lat dus niet te hoog en zorg er vooral voor dat je het leuk vindt. Wanneer je beweegt, ontwikkelen je hersenen nieuwe verbindingen en onderhouden ze de oude. Er komen trouwens steeds meer aanwijzingen dat beweging kan helpen om dementie en symptomen ervan te voorkomen of uit te stellen. 
 
3. Denk positief 
Bij elke gedachte pompen je hersenen een heleboel chemicaliën door je lichaam. Deze bepalen mede hoe je je voelt. Negatief denken zorgt ervoor dat de ‘bedrading’ in je hersenen opnieuw gelegd wordt, waardoor deze paden worden versterkt en je mogelijk in deze negatieve mindset blijft hangen. Bovendien verminderen negatieve gedachten de activiteit in het deel van je hersenen dat gaat over zelfcontrole, oordelen en plannen. Dit zorgt ervoor dat je vaker verkeerde keuzes maakt, wat weer meer automatische negatieve gedachten genereert. Een neerwaartse spiraal dus. Hoe vaker je die automatische negatieve gedachten toelaat in je brein, hoe vaker je je angstig, depressief of boos voelt. Conclusie: met een stevige brok dankbaarheid en positieve gedachten kom je een heel eind verder dan met negativisme. 
 
4. Omring jezelf met groen 
Kinderen die opgroeien in een omgeving met meer groen, hebben op latere leeftijd verbeterde hersenfuncties, zo blijkt uit onderzoek van het Barcelona Institute for Global Health. Groene ruimten zouden het psychologisch herstel bij kinderen bevorderen. Daarbij moedigt een groene omgeving kinderen aan om nieuwe dingen te ontdekken en risico te nemen. Bovendien hebben groene gebieden minder lucht- en geluidsvervuiling, wat de groei van de hersenen ten goede komt. Vergelijkbare effecten zien we bij onderzoek naar de impact van groen op zieke mensen. Er zijn tal van voorbeelden waaruit blijkt dat wanneer je in een ziekhuis kunt uitkijken op groen, je sneller geneest dan wanneer je uitkijkt op bijvoorbeeld een gevel van steen. Je doet je brein dus een enorm plezier door jezelf te omringen met groen. Dat kan door een boswandeling of een picknick in de tuin, maar bijvoorbeeld ook door een leuke kamerplant op je bureau. 
 
5. Bouw voldoende stilte-momenten in 
Onderzoek van neurowetenschapper Michel Le Van Quyen leert dat stilte een helende werking heeft op ons brein. Het verhoogt de creativiteit, verbetert ons geheugen en zorgt voor een betere verhouding met onszelf. Tot voor kort hadden wetenschappers weinig interesse voor de werking van hersenen in rust. Die werden lange tijd vooral onderzocht op actie, prestatie en intellect. Op die manier werd geprobeerd het brein te herstellen of de werking ervan te verbeteren. Maar neurobiologen beginnen inmiddels in te zien dat dit niet altijd de beste methode is. Vaak is juist het tegenovergestelde het geval. Voor een betere werking van ons brein is het soms goed om minder te doen, om af en toe letterlijk stil te zitten en onze gedachten de vrije loop te laten, oftewel om de stilte op te zoeken. 

Wilt u het volledige artikel lezen?

Vraag dan hier een gratis exemplaar van het magazine mbo Zorg en Welzijn aan.